In het Reformatorisch Dagblad vroeg ds. W. Visscher zich pas af of de situatie in Nederland en de seculiere tegenwind niet vraagt om (o.a.) een dag van gebed en afzondering, waarbij hij wel de slag om de hand houdt dat we moeten waken voor zinloos activisme.

In Egypte kent men in dezen wat minder aarzeling. Vorig jaar november werd vanwege de situatie in het land een gebedsnacht gehouden waaraan massaal werd deelgenomen. En nu zijn de eerste drie dagen van oktober uitgeroepen tot vastentijd vanwege de verkiezing van de nieuwe paus (dit voorjaar overleed de koptisch-orthodoxe paus Shenouda III) en vanwege de nieuwe grondwet die momenteel wordt geschreven. Woensdagmiddag zal er in de koptisch-orthodoxe Sint Marcus-kathedraal hier in de Caïreense wijk Abbaseya om drie uur een gebedsbijeenkomst plaatsvinden, waarvoor ook vertegenwoordigers van de Rooms-katholieke en de protestantse kerken zijn uitgenodigd. Of ze ook zullen spreken weet ik niet, maar het feit dat ze zijn uitgenodigd in de kathedraal wordt onder protestanten als zodanig als een positieve ontwikkeling gezien.

Naar ik begreep is de verkiezing van de paus best spannend: zal de nieuwe paus het vertrouwen hebben van de gehele koptisch-orthoxe gemeenschap? Ook voor protestanten doet het ertoe: wat zal zijn houding tegenover hen zijn? En misschien nog wel belangrijker: met hoeveel wijsheid en tact zal hij als belangrijkste kerkleider de zaak van de christenheid in de Egyptische samenleving weten te behartigen?

Wat betreft de grondwet is er onder andere zorg over het feit dat er waarschijnlijk een verbod op godslastering inkomt. De vraag daarbij is wie straks gaat interpreteren wat als godslastering moet gelden. Valt een spottend anti-islam-filmpje daaronder? Dat zou in Nederland misschien nog niet eens vanzelfsprekend zijn, maar zal het in Egypte wel zijn. Maar valt in principe ook elk punt eronder waarin het christendom verschilt van de islam. Is het enkele feit dat men in de kerk belijdt dat Jezus Gods Zoon is of dat Hij is gekruisigd al godslastering en kan men daarom straks met een beroep op dit grondwetsartikel een kerk dwingen te sluiten? Dat klinkt momenteel erg vergezocht, maar degene die mij vanmorgen over het vasten bijpraatte noemde juist deze zorg: je weet niet wie straks de macht heeft en uit mag maken hoe dit grondwetartikel moet worden toegepast, maar er is in elk geval een streven naar verdergaande islamisering van Egypte.

Vasten betekent voor koptisch-orthodoxe christenen geen vlees eten en soms ook geen vast voedsel gebruiken tot na de middag. Overdag helemaal niet eten of drinken zoals moslims tijdens de ramadan is niet aan de orde. Egyptische protestanten hebben geen voorschriften hoe te vasten: een medewerker deelde vanmorgen verzen uit Joël 1 en 2 uit en verder mag ieder het invullen zoals hij of zij wil—het gesprek over de drie dagen van vasten en gebed vond bij ons vanmorgen op het seminarie onder andere plaats tijdens het ontbijt.