Wie de Cairo International Book Fair (de “Frankfurter Buchmesse” van het Midden-Oosten) bezoekt, doet soms verrassende ontdekkingen.

Tijdens mijn bezoek eind januari valt mijn oog bij de afdeling tweedehands op een Oernederlands Wolters-woordenboek.

In een kraam met boeken in diverse talen ligt een opvallende titel: Islam: Is It an Evil Religion?! Read! Then Judge! Heel verbazingwekkend is de titel voor mij ook weer niet: ik merk in gesprekken wel vaker dat moslims worstelen met het negatieve imago van hun religie en bijvoorbeeld inzetten met een uitspraak als: “Jij denkt als westerling natuurlijk dat moslims terroristen zijn, maar dat zijn we niet.”

Overigens kom ik tijdens de boekenbeurs ook, op zich niet ongeschikte, jongelui tegen die mij met strikvragen over de Bijbel voor de islam proberen te winnen. Terwijl geweldsteksten in het Oude Testament natuurlijk lastig zijn, hebben ze ook vragen waarvan ik met wat meer Bijbelkennis gemakkelijk kan laten zien dat ze eenvoudigweg op een misverstand berusten. De authenticiteit van het gesprek wordt overigens bemoeilijkt door het feit dat de vragen iets te veel klinken alsof ze zo uit een boekje of trainingssessie komen—ik zou me voorzichtig voor kunnen stellen dat de jongelui zelf op een gegeven moment ook een hekel krijgen aan de benadering waarmee ze op pad zijn gestuurd.

Terwijl ik als toevallige voorbijganger bij een kraam word aangesproken, werken de verkooppunten van het Bijbelgenootschap als magneet voor lastige vragenstellers. De laatste nieuwsbrief van het Egyptisch Bijbelgenootschap vertelt hoe men hier mee omgaat.

Overigens is de boekenbeurs ook een goede plaats om Engelse boeken te kopen over de islam die door moslims zelf zijn geschreven. Schafte ik vorig jaar een islamitische “dogmatiek” aan, dit jaar koop ik onder andere: Sameh Strauch, Hadith Course (Riyadh: International Islamic Publishing House, 2008). Dit is een alleraardigst boekje om kennis te maken met uitspraken van Mohammed die voor moslims nog steeds leidinggevend zijn. Het boek bevat vijftig korte Arabische tekstjes, gevolgd door een verklarend woordenlijstje, een Engelse vertaling, een korte toelichting en tot slot enkele zeer praktische lessen die men uit de uitspraak van Mohammed kan leren. Zo luidt de 28ste tekst in het boekje vertaald in het Nederlands als volgt:

Er wordt gemeld dat Anas ibn Malik zei: “Wanneer de profeet [Mohammed] naar het toilet ging, zei hij: ‘Allah! Ik zoek bescherming bij u tegen de manlijke duivels en de vrouwelijke duivels.’”

Het commentaar bij deze uitspraak is: “In this hadith, we learn that whenever the Prophet (…) wished to enter the toilet area, he would first seek refuge with Allah from the evil jinn, both male and female” en de drie praktische lessen zijn:

1. Deze hadith toont de deugd van het toevlucht zoeken bij Allah tegen het kwaad.
2. De islam biedt leiding in alle zaken, zowel wereldlijke als geestelijke.
3. Deze hadith bevestigt het bestaan van zowel manlijke als vrouwlijke jinn (“duivels”).

Bijna niet over het hoofd te zien is de manshoge Arabische vertaling van de NIV Study Bible, een bekende Engelse Bijbel met inleidingen op de Bijbelboeken, verklarende voetnoten, kaartjes, etc. Vanzelfsprekend zijn de exemplaren die worden verkocht niet zo groot, maar het zijn alsnog dikke pillen waarvoor men zo’n twaalf euro betaalt—in Nederland een schijntje voor een studiebijbel, maar in Egypte toch nog wel een bedrag waar bijvoorbeeld studenten tegen aan kunnen hikken.

Wie liever oorspronkelijk Engels leest dan een Arabische vertaling, moet natuurlijk wel eerst de Engelse taal machtig zien te worden. Gelukkig zijn daarvoor ook allerlei hulpmiddelen te koop, zoals een boekje dat volgens de Arabische ondertitel over voorzetsels gaat en dat de welluidende hoofdtitel English Prepsotions draagt.

Tot slot: wie zijn geld niet aan allerlei eendagsvliegen verdoet, kan zichzelf wellicht de klassieke “getrouwe verklaarder” Matthew Henry veroorloven, van wie nu na het Nieuwe Testament nu ook de meerdelige verklaring van het Oude Testament verschenen is in het Arabisch. Naar ik me heb laten vertellen heeft een dergelijk omvangrijk vertaalproject in het Arabisch zin omdat Matthew Henry niet zoals in Nederland slechts het behoudend deel van de “gereformeerde gezindte” aanspreekt, maar juist ook koptisch-orthodoxe christenen.