Egypte is een religieus land. God is onderdeel van tal van vaste uitdrukkingen. Zo is insjallah (“zo God het wil”) op vele alledaagse zaken het alledaagse antwoord.

Ik: “Volgende week gaan we met dit onderwerp verder.” De studenten: “Insjallah.”

Ik: “Neem de volgende straat rechts.” De taxichauffeur: “Insjallah.”

Ik: “Heeft u terug van tien pond?” De verkoper: “Insjallah.”

Bovengrondse atheïsten waren er lange tijd vrijwel niet. Wie toch zijn hoofd boven het maaiveld stak, werd meteen uitgekafferd. Weliswaar komt sinds jaar en dag een grote meerderheid van de christenen zelden in de kerk en is menig moslim niet trouwer in zijn of haar religieuze plichten, maar dat betekent niet dat deze mensen afstand nemen van hun sociaal-religieuze identiteit of het Godsbestaan zouden willen loochenen.

In mijn blogbericht vorige week naar aanleiding van een tweet van Richard Dawkins noemde ik dat sinds de revolutie sommige Egyptische jongeren zich wel als atheïst of agnost zijn gaan profileren, mede in reactie op het islamisme. Vandaag noemde ik dit een gesprek met één van onze studenten die ook vrij veel contact heeft met middelbare scholieren en hij bevestigde het meteen: veel meer dan vroeger vragen scholieren zich af of God wel bestaat en stellen ze dat leven zonder God meer vrijheid biedt en ruimte om zelf uit te maken wat goed of fout is. Ook op Facebook profileren Egyptenaren zich nu als agnost of atheïst en er is, aldus de student, een groep die claimt dat het atheïsme in de Arabische wereld inmiddels miljoen aanhangers heeft. Nu wordt eigen aanhang in Egypte meestal ruim geschat en misschien moet je een nulletje schrappen, maar dan nog is er sprake van een niet te miskennen verschijnsel. Zelf vond ik bij een snelle eerste zoekactie op Facebook in elk geval de Arab Atheists and Agnostics Association met ruim vijftien honderd leden.

Ook voor de kerk in Egypte zal het een uitdaging zijn om op goede wijze op deze ontwikkeling te reageren.