Donderdag 13 en vrijdag 14 november viert het Evangelical Theological Seminary in Cairo (ETSC) zijn honderdvijftigjarig bestaan. Dit protestantse seminarie gaat uit van de presbyteriaanse kerk in Egypte (de “Synode van de Nijl”) en telt thans meer dan driehonderd studenten.

De afgelopen halve eeuw heeft de opleiding diverse Nederlandse docenten geteld. Zo hebben dr. Piet Dirksen, dr. Meindert Dijkstra en dr. Johan Brinkman ieder jarenlang de colleges Oude Testament verzorgd. Sinds zomer 2008 werk ik zelf via de GZB (Gereformeerde Zendingsbond) als docent Bijbelwetenschappen en systematische theologie aan het seminarie.

Zeilboot

In 1854 beginnen Amerikaanse presbyterianen hun zendingswerk in Egypte. In 1863 wordt besloten tot de oprichting van een seminarie en een jaar later worden de eerste colleges gegeven op een grote zeilboot op de Nijl. Een deel van de dag krijgen de studenten aan boord college en een ander deel van de dag bezoeken ze dorpen in het Nijldal om het evangelie te verkondigen. Telkens vaart het schip wat verder, zodat veel verschillende plaatsen worden bereikt.

Na verloop van jaren worden de beperkingen van een boot toch steeds sterker gevoeld en krijgt de predikantsopleiding een vaste locatie aan de wal in Caïro. In 1926 verhuist het seminarie naar de nieuwe stadswijk Abbaseya waar het thans nog steeds is gevestigd—zo’n zes kilometer ten noordwesten van het Tahrirplein, inmiddels aan alle kanten omringd door de zich immer uitdijende miljoenenstad.

 

Uitbouw

Het seminarie heeft door de jaren heen een gestadige groei doorgemaakt en is zeker het laatste decennium ook weer volop in beweging. In het aloude hoofdgebouw zijn de recent gerenoveerde kapel, collegezalen, een computerruimte en werkkamers van docenten gevestigd. In de jaren zestig is een tweede gebouw geplaatst, waarin zich de bibliotheek (thans zo’n 50.000 boeken) en appartementen voor docenten bevinden. In de jaren negentig is achter het hoofdgebouw een toren neergezet met een keuken en eetzaal, een grote zaal en vijftig tweepersoonskamers voor studenten en gasten.

Centrum voor Midden-Oosters christendom

Het hoofdgebouw heeft in 2005 een extra verdieping gekregen waarop het in april 2013 officieel geopende Center for Middle Eastern Christianity (CMEC) is gevestigd. Dit centrum heeft een eigen onderzoeksbibliotheek, collegezaal en werkruimtes voor (gast)onderzoekers, organiseert conferenties en symposia en verzorgt publicaties. Hoewel Egyptische protestanten zich schatplichtig aan Calvijn en de Europese en Amerikaanse gereformeerde theologie weten, zijn zich ook, en misschien wel in toenemende mate, bewust van hun identiteit als Midden-Oosterse christenen. Het protestantisme mag pas in de negentiende eeuw in Egypte zijn gekomen, het christendom als zodanig is er al in de eerste eeuw ontstaan en Arabische theologen hebben bijvoorbeeld veel eerder dan Europese theologen geleerd om diepgaand het gesprek aan te gaan met de islam. Onder andere om deze rijke eigen theologische erfenis breder bekend te maken en de bestudering van de Bijbel door Midden-Oosterse ogen te bevorderen is het CMEC opgericht.

Recent heeft het seminarie een volledige verdieping in een nieuw naastgelegen flatgebouw kunnen kopen. Hier zullen centra worden gevestigd die de verbreiding van het evangelie dienen: centra voor strategisch onderzoek naar kerkgroei, afstandsonderwijs, mediaontwikkeling, permanente educatie, etc.

Onderwijs

Sinds een recente vernieuwing van het curriculum is het onderwijs van het seminarie verdeeld in vier hoofdprogramma’s, alle bestemd voor mensen die reeds in het bezit zijn van een bachelordiploma op universitair of HBO-niveau.

Predikantsopleiding

De vierjarige Arabischtalige Master of Divinity (MDiv) is de voltijdspredikantsopleiding van de presbyteriaanse kerk in Egypte, die momenteel door zo’n 45 studenten wordt gevolgd. In het verleden heeft de predikantsopleiding ook studenten uit bijvoorbeeld Sudan, Irak en Syrië getrokken en ook nu is er weer een student uit laatstgenoemd land.

De Egyptische studenten worden ook uitgedaagd verder te kijken dan de bestaande kerken. De laatste jaren is er in toenemende mate aandacht voor gemeentestichting in de enorme nieuwe stadswijken die rond Caïro verrijzen. Daarnaast lopen studenten stage bij bijvoorbeeld een instelling voor drugsverslaafden, in een ziekenhuis of in de begeleiding van gevangenen en hun families. Eén van de studenten dient een gemeente in Gaza en een oud-student is twee jaar geleden uitgezonden als missionair predikant naar Irak.

Deeltijdopleiding

De Master of Arts in Theology (MAT) is een deeltijdopleiding die in Caïro, Alexandrië (225 km ten noordwesten van Caïro) en Minya (250 km ten zuiden van Caïro) wordt aangeboden. De komende vier jaar wordt stap bij stap ook een online versie van deze opleiding ontwikkeld, zodat belangstellenden in heel Egypte (en de rest van de Arabische wereld) theologisch onderwijs kunnen volgen.

Leiderschapsopleiding

De Master of Arts in Organizational Leadership (MAOL) trekt tientallen young professionals die midden in de samenleving staan en hun kwaliteiten als leiders willen ontwikkelen via een studieprogramma dat is opgezet vanuit christelijk perspectief.

Vervolgmaster

Wie de predikantsopleiding of een theologische opleiding van vergelijkbaar niveau heeft afgerond kan doorstuderen in het Engelstalige Master of Theology (ThM) programma, met specialisaties in Bijbelwetenschappen, Christendom in het Midden-Oosten en systematische theologie. Dit programma biedt ook een unieke mogelijkheid voor internationale theologiestudenten om een periode in het Midden-Oosten te studeren.

Viering

Bij de viering op 13 en 14 november worden honderd internationale gasten uit veertien landen en vier werelddelen verwacht. Het hoogtepunt van het programma is een dankdienst op vrijdagavond (zes uur Nederlandse tijd) in de grote protestantse kerk in de stadswijk Heliopolis, waar het seminarie Gods trouw wil gedenken.

Zie ook het Engelstalige persbericht van het seminarie, Vijftig jaar Nederlanders aan het Evangelical Theological Seminary in Cairo en Protestantse predikantsopleiding in Egypt (HW Confessioneel).