
In het Nieuwe Testament komen (ten minste) drie personen met de naam Jakobus voor:
- Jakobus, de zoon van Zebedeüs en de broer van Johannes. Hij was één van de twaalf discipelen/apostelen en werd door Herodus gedood (Handelingen 12:2).
- Jakobus, de zoon van Alfeüs. Ook hij was één van de twaalf apostelen.
- Jakobus, “de broeder des Heeren.”
In het verleden werd vaak gedacht dat de tweede en derde Jakobus dezelfde persoon waren. Zie bijvoorbeeld de inleiding op de Brief van Jakobus in een uitgave van de Statenvertaling met kanttekeningen. Aangenomen werd dan dat “de broeder des Heeren” feitelijk een neef van Jezus was.
Tegenwoordig is de opvatting gangbaar dat de tweede en de derde Jakobus twee verschillende personen waren. Over Jakobus de zoon van Alfeüs, genoemd in Handelingen 1:13, zou dan vrijwel niets bekend zijn, terwijl Jakobus, de broeder des Heeren, degene is die in Handelingen 12:17, 15:13 en 21:18 wordt genoemd. Vandaag heeft Lasse Sakari Ojala echter aan de Vrije Universiteit een dissertatie verdedigd waarin hij heeft betoogd dat het meer voor de hand ligt om aan te nemen dat de Jakobus van Handelingen 12:17, 15:13 en 21:18 Jakobus de zoon van Alfeüs is. In de Brief aan de Galaten bedoelt Paulus dan in 1:19 de derde Jakobus (die hij daar expliciet “de broeder des Heeren” noemt), maar in 2:9,12 waarschijnlijk de tweede Jakobus, de broer van Alfeüs. Wie geïnteresseerd is in Ojala’s argumentatie, leze de dissertatie zelf.
N.a.v. Lasse Sakari Ojala, “The Identity and Role of James in Acts: A Historical and Literary Analysis” (dissertatie Vrije Universiteit Amsterdam, 2016), 223 pag., pdf.