Vandaag is de tweede dag van de vierdaagse viering van “150 jaar Arabische Van Dyck-Bijbelvertaling” hier aan het Evangelical Theological Seminary in Cairo.

Prof. dr. Heleen Murre-Van den Berg, directeur van het Instituut voor Oosters Christendom aan de Radboud Universiteit, spreekt over de negentiende-eeuwse Syrische Bijbelvertaling, een initiatief van protestantse zendelingen uit het Westen. Het bijzondere in de Syrische context was dat er al de Peshitta was, de aloude Syrische vertaling uit de tijd van de vroege kerk. De vraag kwam daarom op: moet de nieuwe Bijbelvertaling een vertaling van de Peshita in het Syrisch van de negentiende eeuw worden of moet de nieuwe Bijbelvertaling rechtstreeks uit het Hebreeuws en Grieks worden vertaald? Het leidde tot de nodige discussie tussen de zendelingen en het zendingsbestuur in Amerika en tussen de zendelingen en kerkleiders in het Syrische taalgebied. Er werd aanvankelijk voor gekozen om voor het Nieuwe Testament de Peshitta te volgen, maar later werden in de vertaling toch wijzigingen aangebracht om haar beter bij de Griekse grondtekst aan te laten sluiten. Bij het Oude Testament werd ervoor gekozen om rechtstreeks uit het Hebreeuws te vertalen, maar werd de nieuwe vertaling toch ook gekleurd door de taal van de Peshitta. In de eerste uitgave werden de Peshitta en de nieuwe Syrische vertaling naast elkaar gedrukt, maar vervolgens kwamen ook uitgaven met alleen de nieuwe vertaling op de markt.

Het uitbrengen van de nieuwe Bijbelvertaling als één gedrukt boek bracht meer veranderingen met zich mee. Voorheen was de Bijbel voor Syrische christenen niet een boek dat men zelf in handen had, maar hoorde men Bijbelgedeelten als onderdeel van de liturgie. Nu werd de Bijbel als gedrukt boek echter apart gezet van de rest van de religieuze praktijk. Tegelijk kon er zo een nieuw godsdienstig ‘gesprek’ rond dit Boek ontstaan: niet langer kwam het Bijbelwoord enkel via geestelijken tot gewone christenen, maar allen, zowel mannen als vrouwen, konden nu zelf deel worden van de lees- en gespreksgemeenschap rond de Bijbel.