Vandaag spreekt dr. Jeff Conway van Paoli Presbyterian Church op ons seminarie hier in Caïro. Hij heeft een “doctor of ministry” (DMin) graad op het gebied van de eredienst. Zijn thema voor ons is theologie van de eredienst en speciaal participerende eredienst (participatory worship). Hij begint met een gedachte van Søren Kierkegaard: Vaak is ons beeld van de eredienst als volgt: de mensen in de bank zijn het gehoor (Engels: audience, wat ook wordt gebruikt voor de kijkers naar een toneelstuk), de prediker is de acteur en God is de souffleur; echter waarom zien we het niet omgekeerd: God is het gehoor, de predikant de souffleur en de mensen in de bank de acteurs.

Tegelijk benadrukt Conway dat God het is die ons roept tot de eredienst en dat goede eredienst (ongeacht muziekkeuze, etc.) vier vaste elementen heeft: oproep, woord, antwoord, heenzending.

De discussie naar aanleiding van Conways presentatie gaat onder andere over de vraag wat gehoor/audience zijn eigenlijk inhoudt. Aristoteles gaat ervan uit dat het kijken naar een toneelstuk loutering (katharsis) bij het gehoor te weeg brengt wanneer het meeleeft en -voelt met de actor. Ook het onderzoek van dr. T.T.J. Pleizier naar het luisteren naar preken komt even aan de orde. Al te kort samengevat: bij een goede preek is de hoorder zelf aan het hervertellen en zo actief. Misschien ontstaat problematische passiviteit van de hoorders ook pas (of in elk geval vooral daar) waarin ze de rol van koor verliezen en het zingen wordt uitbesteedt aan een koor ergens ver voorin.