Donderdag 12 juli 2012. Na een vertraagde treinreis arriveer ik half zeven ‘s avonds op het station van Asyut in het hart van Egypte om om half acht de bruiloft van kand. Anes Onsy bij te wonen. Kand. Safwat Aatef, zelf drie maanden geleden getrouwd, brengt mij van het station naar het nabijgelegen huis van zijn schoonfamilie waar ik mij om kan kleden en dan gaan we samen met zijn zwangere vrouw naar de kerk waar het huwelijk zal worden voltrokken. Tegelijk met het bruidspaar arriveren we bij de kerk—de timing kan niet beter.
De kerkdienst wordt onder andere bijgewoond door mensen uit Nacheela, het geboortedorp van de bruidegom waar ik zelf ook twee keer ben geweest, uit Abu Tig, het provinciestadje waar de bruidegom is opgegroeid, ik zijn ouders en broer meermaals heb ontmoet en tijdens een oudejaarsviering in de kerk een overdenking heb gehouden, en uit Matia, het dorp waar kand. Anes vorige zomer stage heeft gelopen en daarna nog enkele maanden in de weekenden heeft gediend en waar ik ook een keer ben voorgegaan—kortom deze avond zullen tientallen mensen mij vragen of ik hen herken, hopelijk niet meteen beledigd wanneer het antwoord geen volmondig ja kan zijn. Vanzelfsprekend zijn er ook mensen van de kerk zelf waar we nu aanwezig zijn—één van de vele presbyteriaanse kerken in de provinciehoofdstad (die volgens de laatste Lonely Planet 389.307 inwoners telt en volgens schattingen van Egyptenaren vijf keer zoveel) en voor Asyutse begrippen niet eens zo’n grote—: hier dient kand. Anes nu en hier zal hij onder het voorbehoud van Jacobus volgend jaar als tweede predikant worden bevestigd.
Voor in de kerk is een bank gereserveerd voor aanstaande predikanten. Hier zitten, van links naar rechts op de foto: stud. Bolus Masoud, die zijn eerste jaar op ons seminarie heeft afgerond en nu drie zomermaanden meeloopt met de predikant van al-Malga, een wijk in Asyut; kand. Hany Karam, die een maand geleden is afgestudeerd en nu dient in een dorp dat dit voorjaar vacant was geworden en waar hij volgend jaar in het ambt hoopt te worden bevestigd; kand. Safwat Aatef, zelf afkomstig uit al-Malga, die vorige zomer een dorpsgemeentetje diende dat te klein is om een eigen predikant te onderhouden en die nu de plaats van kand. Anes heeft overgenomen in Matia en daar dominee hoopt te worden; zijn vrouw Dina; en tot slot kand. George Ezzat Zaher, die in Asyut zelf is opgegroeid, goed geschoold is in het Engels, mij dit voorjaar bij de colleges eschatologie hielp als ik zelf niet uit het Arabisch kwam en nu in een provinciestad dient waar hij volgend jaar predikant hoopt te worden. Wanneer de plechtigheid al is begonnen, zullen ook kand. Basem Gomaa en zijn vrouw Haidy arriveren, die onlangs in Caïro zijn getrouwd.
Aan het begin van de dienst gaat de bruidegom voor in de kerk staan met een microfoon en zingt een liefdeslied totdat zijn bruid aan komt lopen.
Een farieq it-taraaniem (“gezangengroep”) levert eveneens een muzikale bijdragen en daarnaast krijgen enkele predikanten het woord, onder wie de nog steeds actieve oude predikant van Abu Tig (hoewel een jongere ambtsgenoot ook veel werk in de gemeente verzet).
Op het hoogtepunt van de dienst geven Anes en Liza elkaar het jawoord, zeggen ze zin voor zin de gelofte na die de predikant van Nacheela voorleest, doen ze elkaar de ring aan de vinger en ontvangen zij de zegen.
Opvallend aan deze bruiloft is dat alles zo rustig en ordelijk verloopt. Naast de professionele fotograaf en het videoduo waagt zich slechts een enkeling van zijn plaats om foto’s te nemen en zodoende hoef ik mij ook zelf niet in een drommende massa voorin te storten om een paar plaatjes te schieten maar kan ik rustig vanuit de aanstaande-dominees-bank (waar ook mij een plaats is toegekend) het paar in beeld krijgen.
De eerste onregelmatigheid vindt pas plaats wanneer de bus die de bruiloftsgasten van de kerk naar een boot op de Nijl zal brengen een kwartiertje later dan gepland arriveert. Als ik het gesprek tussen chauffeur en vader van de bruidegom goed vat (naast hen mag ik voorin zitten—als buitenlander en seminariedocent hoef je verder niets te doen om te worden onderscheiden van de massa) ging de chauffeur door ervaring wijs geworden ervan uit dat hij bij de afgesproken tijd wel een Egyptisch kwartiertje op kon tellen om alsnog ruim op tijd te zijn, even vergetend dat sommige van zijn volksgenoten wel weten wat punctualiteit is.
Op de boot kom ik aanvankelijk te zitten bij een methodistisch en een apostolisch lid van de interkerkelijke gebedsgroep in Abu Tig, waar de heer Onsy, de vader van kand. Anes, als presbyteriaan ook lid van is—in deze stad heeft de kerkelijke verdeeldheid niet het laatste woord. Vervolgens spreek ik de predikant van Nacheela die met dankbaarheid terugdenkt aan zijn seminarietijd zo’n twintig jaar geleden toen eerst dr. Meindert Dijkstra en vervolgens dr. Johan Brinkman als Nederlanders in Caïro Oude Testament doceerden en er ook beroemde Amerikaanse docenten waren zoals Dr. Mark Swanson—de Egyptische docenten vormden toen naar zijn zeggen nog een minderheid. Hoewel het seminarie met name de laatste tien jaar is verbreed en gegroeid, wordt soms gezegd dat de kwaliteit van het onderwijs in de predikantsopleiding destijds hoger was—ik kan het noch bevestigen noch ontkennen en weet alleen dat het seminarie ook nu toegewijde docenten kent die naar kwaliteit streven.
Wanneer het bruidspaar zelf arriveert, wordt het met vuurwerk begroet. Hoewel de muziek mij te luid is om in het Arabisch een goed gesprek te voeren, is het volume voor Egyptische begrippen niet extreem. Het dansvraagstuk wordt keurig opgelost: het bruidspaar wiegt voorzichtig wat rond terwijl verder bijna iedereen blijft zitten; alleen de twee onlangs getrouwde aanstaande predikanten sluiten zich even met hun vrouwen bij het net gehuwde stel aan.
Terwijl de voormalige veerboot rondvaart en ik begin te voelen dat ik tussen trein en kerk geen avondmaaltijd heb genuttigd, wordt de bruidstaart aangesneden en krijgt ieder een groot stuk gebak. (Naar mij is verteld was het vroeger bij Opper-Egyptische bruiloften standaard om alle gasten een vleesgerecht voor te zetten, maar heeft de kerk enkele jaren geleden de oproep gedaan met die gewoonte te breken omdat mensen er onverantwoord veel geld voor uitgaven.)
Wanneer het middernachtelijk uur begint te naderen en een kind op tafel in slaap is gevallen, is het tijd voor een afsluitende foto-/videosessie op het bovendek—terwijl de benedenzaal geaircood is, is het hier in de open lucht spijt het late tijdstip eerder nog aangenaam warm dan verfrissend koel.
Vlak voor twaalf meert de boot weer aan en gaat ieder zijns weegs.