De Arabische Bijbelvertaling bestaat 150 jaar en dat mag plechtig worden gevierd! Uiteraard is de Bijbel in vroeger eeuwen ook al in het Arabisch vertaald en zijn er later nog weer vertalingen bijgekomen, maar de meest gebruikte Arabische Bijbelvertaling is toch de Van Dyck-vertaling die nu anderhalve eeuw oud is.

1 tot 4 december 2015 wordt dit gedenkwaardige feit hier aan het Evangelical Theological Seminary in Cairo gevierd met tal van lezingen, georganiseerd door ons Center for Middle Eastern Christianity in samenwerking met het Center for Coptic Studies van de Bibliotheca Alexandrina. Onder de sprekers bevindt zich bijvoorbeeld prof.dr. Heleen Murre-van den Berg, maar bevinden zich ook twee oud-studenten van mij: John Daniel (docent Grieks) en Vevian Farok (promovenda in Duitsland) en uiteraard tal van kopstukken uit de kerkelijke en geleerde wereld in Egypte en het Midden-Oosten. De studenten die dit semester Bijbelse theologie bij mij volgen heb ik inmiddels verplicht een deel van de conferentie bij te wonen en er een kort verslag over te schrijven. En goed nieuws voor wie zonder het Arabisch machtig te zijn toch geïnteresseerd is in deze Bijbelvertaling: mij is verteld dat de lezingen zowel in het Engels als in het Arabisch te volgen zullen zijn.

Misschien vraagt u zich af: wie was die Van Dyck van de Arabische Bijbelvertaling? En heeft hij echt zelf de Bijbel vertaald? En wordt het na 150 jaar misschien tijd voor een herziening van de vertaling (de verklarende woordenlijst achterin is bijvoorbeeld beduidend langer dan de verklarende woordenlijst in de GBS-editie van de Statenvertaling)? Ongetwijfeld zullen dit soort vragen tijdens de viering aan bod komen, maar leest u als voorproefje ook alvast de artikelen die eerder dit jaar in de Cairo Journal of Theology verschenen (gratis te downloaden als pdf).

Spannender, maar misschien moeilijker te beantwoorden, is de vraag wat deze Bijbelvertaling heeft uitgewerkt in het leven van mensen, hetzij door het gebruik in de kerk, hetzij door persoonlijk lezen thuis of door het beluisteren van de audio-editie, hetzij door de gedeelten afgedrukt op folders die bij honderdduizenden of zelfs miljoenen zijn verspreid.

Een tip voor wie zelf met een Arabische christen Bijbelstudie wil doen: er is een Arabisch-Engelse parallelbijbel op de markt die de Van Dyck-vertaling en de New King James Version bevat, twee vertalingen die zich goed naast elkaar laten lezen. Wil men naast de Van Dyck-vertaling een Nederlandse vertaling leggen, dan kan men het best voor de Herziene Statenvertaling of de aloude Statenvertaling kiezen. (Er is overigens ook nog een andere Arabisch-Engelse parallelbijbel in omloop: deze bevat de Arabische ‘Book of Life’-vertaling en de Engelse New International Version [NIV]. De Book of Life-vertaling geniet minder aanzien in de Arabische wereld dan de Van Dyck-vertaling, maar is wel gemakkelijker te lezen. Er is sinds enkele jaren ook een studiebijbeleditie van de ‘Book of Life’-vertaling op de markt die de Arabische vertaling van alle atikelen en noten van de Zondervan NIV Study Bible bevat.) Tot slot: voor wie zelf de eerste beginselen van het Arabisch beheerst is er een softwareprogramma op de markt waarmee men al snel de Van Dyck-vertaling kan leren lezen: ArabBible.